محمدرضا حاتمی؛ علیرضا بیگی؛ سجاد رفیعیان
چکیده
حکمرانی و حکومت مطلوب همواره موضوع بحث تشیّع بوده است. مذهب تشیّع برای تبیین حکومت مطلوب دینی به ثقلین رجوع کرده و تلاش داشته تا پس از مطالعه کتاب وحی و تبیین مفاهیم حکمرانی در آن، مؤلفههای حکومت مطلوب ...
بیشتر
حکمرانی و حکومت مطلوب همواره موضوع بحث تشیّع بوده است. مذهب تشیّع برای تبیین حکومت مطلوب دینی به ثقلین رجوع کرده و تلاش داشته تا پس از مطالعه کتاب وحی و تبیین مفاهیم حکمرانی در آن، مؤلفههای حکومت مطلوب را از سیره اهل بیت (علیهمالسلام) استخراج کند. از دورانهای مهم جهت استخراج مهمترین مؤلفههای حکومت مطلوب دینی دوران ولایتعهدی امام رضا (علیهالسلام) است. حضرت رضا (علیهالسلام) تلاش داشتند تا احکام اسلامی را در دوران ولایتعهدی خود اجرا کنند. این پژوهش در پی پاسخگویی به این سؤال است که مهمترین مؤلفههای حکومت مطلوب از منظر حضرت رضا (علیهالسلام) چیست؟ مسئله اصلی پژوهش این است که امام رضا (علیهالسلام) در دربار عباسی، چه مؤلفههایی را برای حکومت اسلامی مدّنظر داشتند؟ پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفیـتحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای به مطالعه دورههای مختلف ولایتعهدی ایشان پرداخته و مهمترین مؤلفههای حکومت مطلوب از منظر ایشان را استخراج کرده است. روش قصدگرای هرمنوتیک اسکینر چارچوب نظری این پژوهش را تشکیل میدهد که بر طبق آن زمانه حضرت رضا (علیهالسلام) شرح داده شده، سپس مفاهیم مهمّ حکومت مطلوب از منظر امام رضا (علیهالسلام) تبیین شده است. البته، باید به این نکته اشاره داشت که مهمترین مؤلفههای حکومت مطلوب از منظر ایشان که در این مقاله بیان شده، صرفاً مؤلفههای احتمالی مدّنظر نویسندگان پژوهش حاضر از دیدگاه امام رضا (علیهالسلام) است وگرنه ایشان هیچگاه بهصورت مستقیم چنین مؤلفههایی را برای حکمرانی مطلوب اسلامی بیان نکردهاند.